Ekogroszek, czy to paliwo z przyszłością?

Z tego wpisu dowiesz się:

• Co to jest ekogroszek?

• Co to jest kocioł retortowy i czym się charakteryzuje?

• Jakie parametry musi spełniać ekogroszek?

• W czym możemy spalać węgiel typu ekogroszek?

• Wady i zalety ekogroszku.

• Czy wymiana kopciucha na piec zasilany ekogroszkiem ma sens?

• Ile kosztuje ekogroszek?

• Ile kosztuje ogrzewanie domu ekogroszkiem?

• Czy warto brać pod uwagę ekogroszek jako paliwo do ogrzewania domów?

 

Co to jest ekogroszek?

Ekogroszek to węgiel, tylko w małych kawałkach, stąd też w nazwie słowo groszek. Jest to paliwo stałe, produkowane z węgla kamiennego lub brunatnego, przeznaczone do produkcji energii cieplnej w kotłach retortowych. Duże bryły węgla o odpowiednich parametrach jakościowych kruszy się i za pomocą odpowiednich sit „segreguje” ze względu na rozmiar pojedynczego kawałka. W przypadku tego typu paliwa, mają one zazwyczaj ziarna o średnicy od 5 do 25 mm.

Co to jest kocioł retortowy i czym się charakteryzuje?

Kocioł retortowy to inaczej kocioł z automatycznym  podajnikiem paliwa, zasobnikiem na paliwo oraz sterownikiem, który steruje procesem spalania tegoż paliwa. Zasobnik na paliwo pozwala ograniczyć czas potrzebny na obsługę kotła do 1-2 razy w tygodniu, kiedy należy uzupełnić jego ilość i usunąć popiół z paleniska. Sterownik, który steruje kotłem decyduje o ilości podawanego do paleniska paliwa i powietrza oraz sprawia, że paliwo spala się w sposób optymalny, wykorzystując jak najwięcej zgromadzonej w nim energii cieplnej i produkując jak najmniej szkodliwych gazów(tlenku węgla, dwutlenku siarki, tlenków azotu i pyłów) i popiołu.

Jakie parametry musi spełniać ekogroszek?

Węgiel typu ekogroszek wytwarzany jest z wysokokalorycznego (≥24 MJ/kg) węgla o niskiej zawartości siarki (≤1%)[2], małej zawartości wody i substancji niepalnych (≤12%) oraz niskiej spiekalności (RI < 10). Dzięki temu, podczas spalania wytwarzane ilości tlenków siarki są niższe niż w przypadku innych węgli, a po jego spaleniu pozostaje stosunkowo mało popiołu.

Certyfikację ekogroszku pod kątem zgodności z kryteriami niskoemisyjnymi prowadzi Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla.

(Informacje z serwisu Wikipedia)

W czym możemy spalać węgiel typu ekogroszek?

Teoretycznie ekogroszek można spalać w kotłach zasypowych, które jednak są konsekwentnie usuwane z kotłowni w polskich domach.

Ten typ węgla produkowany jest specjalnie do zasilania kotłów retortowych. Kocioł, który możemy zainstalować w swojej kotłowni musi być minimum klasy 5, ponieważ 1 października 2017 r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań dla kotłów na paliwo stałe. Zgodnie z nim sprzedawane kotły muszą mieć świadectwo potwierdzające uzyskanie najwyższej 5 klasy emisji, zgodnie z normą PN-EN 303-5:2012. Badanie musi być przy tym przeprowadzone w jednym z akredytowanych laboratoriów. Proces spalania paliw stałych w takich kotłach musi być optymalny a kocioł może emitować do atmosfery bardzo mało szkodliwych gazów i pyłów.

Kocioł retortowy ma jeszcze jedną zaletę, którą jest zasobnik na paliwo. Dzięki niemu wystarczy tylko 1-2 razy w tygodniu uzupełnić zapas paliwa i dzięki temu oszczędzić czas na obsługę kotła.

Wady i zalety ekogroszku.

Kiedyś ekogroszek był odpadem po węglu kamiennym i brunatnym, bez jednoznacznie określonej jakości. Obecnie jest to paliwo, które musi spełniać rygorystyczne normy jakościowe.

Jakie zalety ma ekogroszek?

• Ma wysoką kaloryczność ≥ 24 MJ/kg
• Ma niską zawartość siarki ≤ 1 %
• Ma niską zawartość wody ≤ 12 %
• Ma niską zawartość substancji niepalnych ≤ 12 %
• Ma niską spiekalność RI < 10
• Stałą granulację 5-25 mm
• Często sprzedawany jest w workach, co ułatwia jego transport, magazynowanie i załadunek do kotła
• Jest sprzedawany w marketach i składach opału, dlatego nie musimy gromadzić zapasów na cała zimę tylko możemy kupować w miarę potrzeb
• Spalany w kotłach retortowych wymaga obsługi 1-2 razy w tygodniu (uzupełnianie paliwa, usuwanie popiołu)
• Wysoka sprawność kotła na ekogroszek (dochodząca do 85%) sprawia, że paliwo jest wydajne i generuje podczas spalania duże ilości ciepła.

Jakie są wady ekogroszku?

• Ekogroszek wymaga zainstalowania drogiego kotła retortowego, który zajmie sporo miejsca w kotłowni.
• Trzeba uważać i kupować tylko wysokiej jakości paliwo, które spełnia normy jakościowe (suchy, odpowiednio kaloryczny, bez dodatku kamieni i innych niepalnych śmieci)
• Podczas transportu i załadunku paliwa do pieca zawsze będziemy mieli do czynienia z pyłem węglowym, dlatego kotłownia i osoba obsługująca piec zawsze co nieco się ubrudzi
• Po spaleniu węgla zawsze pozostanie popiół, który należy systematycznie usuwać z pieca
• Nie trudno jest kupić kiepskiej jakości paliwo, z którym podczas spalania będzie więcej kłopotów niż ciepła
• Po wygaszeniu pieca na ekogroszek trzeba go na nowo rozpalać, co wymaga podjęcia czynności obsługowych.

Czy wymiana kopciucha na piec zasilany ekogroszkiem ma sens?

Obecnie trwa walka ze smogiem. Niska emisja trujących gazów i pyłów zabija co roku kilka tysięcy ludzi. Źródłem tego syfu są najczęściej stare piece, tzw. Kopciuchy, w których spalane jest wszystko, śmieci, płyty meblowe, plastiki, drewno i węgiel, najczęściej kiepskiej jakości. W tego typu piecu proces spalania nie jest w żaden sposób kontrolowany. Raz pali się mocno i wszystkie niepożądane gazy są dopalane, a innym razem, chcąc oszczędzić, dopływ powietrza do paleniska jest zmniejszany i proces spalania paliwa jest niewłaściwy. Powstają w ten sposób trujące gazy i pyły a piec pracuje nieoptymalnie więcej szkodząc nić grzejąc.

Takie piece są stopniowo demontowane  a w ich miejsce montowane są nowoczesne kotły, które muszą spełniać rygorystyczne normy jakościowe. Proces spalania paliwa w takich piecach jest kontrolowany przez sterownik, który na podstawie temperatury gazów wylotowych i ich składu dobiera odpowiednie proporcje paliwa i powietrza, przez co paliwo spalane jest optymalnie, generując jak najmniej trujących gazów.

Czy warto wymienić kopciucha na piec na ekogroszek?

W Krakowie nie ma to sensu, bo to pierwsze miasto w Polsce, gdzie nie można palić węglem i drewnem. W pozostałych regionach naszego kraju na razie można zastąpić stary piec nowym, ekologicznym, zasilanym ekogroszkiem. Tylko czy ma to sens?

Kocioł na ekogroszek jest drogi, wymaga obsługi, paliwo brudzi podczas uzupełniania jego ilości w zasobniku i łatwo można kupić podrabiany ekogroszek kiepskiej jakości. Z drugiej strony jest dostępny wszędzie, nie jest przesadnie drogi, generuje dużo ciepła i spalany w odpowiednich warunkach nie truje. Piec na ekogroszek łatwo jest zamontować w miejsce kopciucha, bo istniejącej już instalacji CO nie  trzeba zbytnio modyfikować.

Jeśli miałbym stary dom, w którym jest już kotłownia i stara instalacja CO z dużymi kaloryferami, grubymi rurami, to pomyślałbym nad zamianą kopciucha na piec na ekogroszek.

W nowym domu, z nowoczesną instalacją CO, dobrze ocieplonym, nigdy w życiu nie wstawiałbym pieca na węgiel. Taki dom ogrzewałbym gazem, energią elektryczną lub piecem na pelet. To nowoczesne, czyste i prawie bezobsługowe paliwa, które są „czyste”.

Owszem, za chwilę ktoś powie, że prąd przecież i tak mamy z węgla. Tak, ale spalanego w nowoczesnych elektrowniach, daleko od mojego domu, w piecach z filtrami, które wyłapują większość zanieczyszczeń ze spalin. Ogrzewanie domu prądem lokalnie nie zanieczyszcza powietrza i nie wpływa negatywnie na środowisko. Dodatkowo, montując instalację fotowoltaiczną, latem „magazynujemy” energię elektryczną a zimą zużywamy ją na ogrzewanie domu, obniżając koszty.

Ile kosztuje ekogroszek?

Niewątpliwą zaletą ekogroszku jest jego dostępność i cena, a dokładniej stosunek kaloryczności do ceny za jednostkę energii. W tym zestawieniu ekogroszek wypada naprawdę dobrze. Tona ekogroszku gorszej jakości kosztuje około 800 zł. Za najwyższej jakości, wysokokaloryczny (27-30 MJ/kg) węgiel, zapakowany w worki, musimy zapłacić około 1000 zł. (Dane ze strony https://najlepszyekogroszek.pl/) Nie jest to może mało, ale jeśli porównamy koszty ogrzewania domu tym paliwem i np. gazem, prądem, peletem i drewnem, to okaże się, że wcale nie jest tak źle. Dodatkowo wystarczy, że poświęcimy godzinę tygodniowo na obsługę pieca i mamy ciepło w domu kiedy za oknem trzyma mróz.

Ekogroszek to czyste i ekologiczne paliwo, pod warunkiem, że jest wysokiej jakości i spalamy je w dobrze wyregulowanym piecu.

Jakiego węgla typu ekogroszek nie kupować?

Kiepskiej jakości, z wysoką zawartością niepalnych składników, mokrego, pełnego miału węglowego.

Sam wiele razy widziałem, jak w markecie klienci mieli na wózkach worki z ekogroszkiem, z których wyciekała woda. Wiele razy słyszałem, że ktoś kupił taniej ekogroszek, który w 50% był zmielonym kamieniem. Ile wsadził do zasobnika, tyle wyniósł z popielnika.

Często słyszałem też, że ogień w piecu na ekogroszek wygasł, bo w palenisku powstało tyle spieków, że nie było już miejsca na kolejne porcje paliwa.

Często można w Internecie znaleźć opisy i testy ekogroszku. Są to opisy na blogach, filmy na YouTube i opinie na forach. Przed większymi zakupami można się wesprzeć tymi informacjami.

Popularność ekogroszku sprawia, że nie trudno kupić podrabiany węgiel, którego jakoś jest wątpliwa. Najlepiej kupować sprawdzone produkty u sprawdzonych i wiarygodnych sprzedawców. Jeśli musimy kupić węgiel w niesprawdzonym miejscu to kupmy na początek 1-2 worki, sprawdźmy, jak się pali i dopiero jak będziemy pewni jakości tego paliwa, zamówmy większą partię.

Niestety, w Polsce problem z podrabianym, byle jakim paliwem do ogrzewania domów jest i będzie. Duże zapotrzebowanie na ekogroszek, pelet czy brykiet sprawia, że nieuczciwi producenci przemycają na rynek byle co, po niskich cenach, byle tylko zarobić.

Ile kosztuje ogrzewanie domu ekogroszkiem?

Na tak postawione pytanie ciężko jest jednoznacznie odpowiedzieć. Każdy dom jest inny, w każdym mieszkają osoby o innych preferencjach odnośnie komfortowej temperatury w pomieszczeniach, każdy jest inaczej ocieplony i zbudowany. Można przyjąć szacunkowo, że roczny koszt ogrzewania domu o powierzchni 120 m² zbudowanego w latach 1998-2008 to odpowiednio:

• Energia elektryczna – 11884 zł
• Gaz ziemny – 4705 zł
• Brykiet drzewny – 3702 zł
• Pelet – 3417 zł
• Ekogroszek – 3062 zł
• Węgiel – 1887 zł

Dane pochodzą ze strony https://jakbudowac.pl/Jaki-ekogroszek-wybrac-Ranking-ekogroszkow-2019

Jak widać, koszty ogrzewania domu, który był zbudowany dość dawno i nie jest szczególnie dobrze zaizolowany termicznie w przypadku ekogroszku nie są wygórowane. W obecnie budowanych domach, z dobrą izolacją i „ciepłą” stolarką okienną będą na pewno dużo niższe.

Czy warto brać pod uwagę ekogroszek jako paliwo do ogrzewania domów?

Moim zdaniem, w nowych domach, które powinny być budowane jako energooszczędne albo pasywne, nie warto wywalać pieniędzy na kotłownie, piec na ekogroszek i to niezbyt czyste paliwo. Po pierwsze w takich domach nie trzeba produkować aż tyle ciepła. Po drugie, w nowych budynkach rzadko jest miejsce na dużą kotłownie. Po trzecie, nowe domy bardzo często mają wentylację mechaniczną i zamiast inwestować w ogrzewanie na paliwo stałe można zrezygnować z budowy kominów i zamontować ogrzewanie elektryczne lub np. pompę ciepła i cieszyć się bezobsługowym, prostym systemem dostarczającym ciepło do pomieszczeń.

Trochę inaczej sytuacja wygląda w starszych budynkach, gdzie sporo ciepła jest tracone bezpowrotnie przez różne nieszczelności i kiepską izolację cieplną. W takich budynkach trzeba wyprodukować więcej ciepła, żeby utrzymać w pomieszczeniach odpowiedni komfort termiczny. W takim domu wymiana kopciucha na ogrzewanie gazowe lub elektryczne byłaby katastrofą, bo koszty ogrzewania wzrosłyby do nieakceptowanego poziomu. W takich domach warto rozważy montaż pieca na ekogroszek. Po zmianie źródła ciepła koszty nie wzrosną zbyt mocno a obsługa pieca będzie bardziej komfortowa i mniej absorbująca.

Ekogroszek jeszcze długo będzie paliwem, którym będziemy ogrzewać domy zimą. W tysiącach polskich kotłowni są już piece na zasilane tym paliwem i wciąż pojawiają się nowe. Trzeba tylko wyeliminować z rynku podrabiane, byle jakie paliwo i palić w piecach dobrym ekogroszkiem, a powietrze w wielu polskich miastach na pewno się poprawi.