To już kolejny wpis dotyczący elektrycznego ogrzewania domu. Powoli staję się jego fanem. Jest bardzo dużo systemów ogrzewania elektrycznego, które są łatwe w montażu, obsłudze i sterowaniu. Tym razem postanowiłem opisać folie grzewcze na podczerwień. To nowoczesny, wydajny i zdobywający coraz większą popularność system grzewczy, który nadaje się do każdego domu. Opiszę, jak działa folia grzewcza na podczerwień, jakie ma wady i zalety i dlaczego warto w nowych domach stosować ten system grzewczy.
# Co to jest folia grzewcza?
Folia grzewcza to nowoczesne ogrzewanie elektryczne, które można zainstalować pod wylewką w podłodze, pod warstwą wykończeniową z paneli lub deski podłogowej, na ścianach, w suficie. Niskotemperaturowy system ogrzewania działający na zasadzie promieniowania podczerwonego, czyli podobnie jak słońce.
# Z czego zbudowana jest folia grzewcza?
Budowa tego „kaloryfera” jest prosta. Między odpornymi na uszkodzenia warstwami folii PET naniesione są pasy pasty grafitowej. Na brzegach znajdują się paski taśmy miedzianej, która łączy wszystkie grafitowe elementy grzewcze i doprowadza do nich zasilanie. Złącza pokryte są pastą srebra, która zabezpiecza przez iskrzeniem. Poszczególne warstwy nakładane są na siebie warstwowo w procesie podobnym do drukowania. Tak powstaje elastyczny grzejnik na podczerwień o dużej powierzchni grzewczej.
# Jak folia grzewcza grzeje?
Elementy grzejne folii wykonane są z grafitu czyli z węgla.
„Grafit tworzy najbardziej stabilną strukturę węgla. Jego sieć zbudowana jest z płaskich warstw ułożonych jedna nad drugą. Każda warstwa przypomina strukturę plastra miodu. Atomy węgla są ułożone w regularne sześciokąty o wspólnych bokach. Jest odmianą węgla o czarno-szarej barwie i metalicznym połysku. Jest bardzo miękki, podatny na ścieranie i łupliwy. Ma doskonałe właściwości smarne, jest tłusty w dotyku i wytrzymały na wysokie temperatury. Wykazuje wysoką odporność mechaniczną na ściskanie i niewielką na rozciąganie. Ponadto grafit i wyroby grafitowe nie rozpuszczają się w wodzie, charakteryzują się małą aktywnością chemiczną, łatwością składowania i utylizacji oraz brakiem negatywnego wpływu na środowisko. Dzięki tym cechom zyskał on miano materiału nowoczesnego, a zarazem ekologicznego.”
Głównym źródłem ciepła w folii grzewczej jest energia elektryczna. Kiedy prąd elektryczny przepływa przez cząsteczki grafitu, pod wpływem oporu elektrycznego emitują one energię cieplną w postaci promieniowania podczerwonego. Promienie podczerwone, podobnie jak promienie słoneczne, padając na przedmioty, ogrzewają je. Pierwszą warstwą, na którą padają promienie podczerwone jest folia zabezpieczająca matę grzewczą, później warstwa wykończeniowa podłogi, dalej są meble, ściany i ludzie znajdujący się w zasięgu promieniowana. Dopiero ciepło emitowane przez te ogrzane przedmioty ogrzewa powietrze. Z tego powodu, komfort cieplny w pomieszczeniu ogrzewanym foliami grzewczymi jest większy mimo niższej temperatury powietrza.
# Dlaczego ogrzewanie folią grzewczą jest tanie i komfortowe?
Folię grzewczą najlepiej jest zainstalować na całej dostępnej (bez zabudowy stałej) powierzchni podłogi. Promieniowanie podczerwone jest emitowane równomiernie z całej podłogi i ogrzewa wszystko co się znajduje w jego zasięgu, ściany, meble, ludzi. Kiedy osiągnięta zostanie wymagana temperatura w pomieszczeniu zasilanie folii zostanie odłączone. Ale panele na podłodze i wszystko, co zostało ogrzane jeszcze przez jakiś czas oddaje ciepło do otoczenia. Dzięki temu ogrzewanie uruchamia się rzadziej i na krótszy czas. Dodatkowo odczuwany komfort termiczny jest większy i pozwala na obniżenie temperatury w pomieszczeniach ogrzewanych foliami grzewczymi. A redukcja temperatury o 1 stopnień Celsjusza to koszty ogrzewania mniejsze o 5 %.
Folia grzewcza ogrzewa całą dostępną powierzchnie podłogi i wszystko co się znajduje w zasięgu promieni podczerwonych, ogrzewanie uruchamia się rzadziej i pracuje krócej i dzięki temu koszty eksploatacji są niższe niż np. w przypadku mat grzewczych instalowanych pod płytkami. Duża płaszczyzna grzewcza polepsza wydajność systemu grzewczego i utrzymuje równomierną temperaturę w pomieszczeniu co także przekłada się na niski koszt eksploatacji.
# Jak długa jest gwarancja na folie grzewcze?
Wysokiej jakości produkty mają gwarancję 10 lat. Zazwyczaj jednak producenci dają około 5 lat gwarancji na swoje produkty. Czasami długość gwarancji zależy od tego, czy montujemy folię samodzielnie, czy zlecamy ją autoryzowanemu instalatorowi. Podczas samodzielnego montażu gwarancja wynosi np. 6 lat a kiedy montaż wykona fachowiec to mamy 15 lat gwarancji. Tak jest w przypadku produktów firmy Termofol.
# Jak długa jest żywotność folii grzewczej na podczerwień?
Jeśli folia układana jest pod panelami podłogowymi to powinna wytrzymać co najmniej 40 lat. Rekordzistą jest firma Termofol, która deklaruje, że żywotność ich folii to 100 lat. Czyli instalujemy folie raz i powinna pracować bezawaryjnie przez całe nasze życie.
# Dlaczego nie można folii instalować pod stałą zabudową taką jak meble, szafy, ściany, wanny, brodziki?
Promieniowane podczerwone ogrzewa wszystko, co napotka na swojej drodze. Kiedy nie będzie możliwości odprowadzenia ciepła z tej powierzchni, to może ona ulec uszkodzeniu. W ekstremalnej sytuacji, kiedy moc folii będzie duża, może dojść do uszkodzenia samej folii, która się przegrzeje, paski grzewcze popękają i część obwodu przestanie działać. Meble mogą się odkształcić lub rozkleić, płytki popękać a panele podłogowe lub deska mogą się wypaczyć lub odbarwić. Nawet dywany, które położymy na ogrzewanej podłodze mogą doprowadzić do odbarwienia się podłogi pod nimi. Powierzchnia podłogi ogrzewanej foliami nie powinna być niczym zasłaniania. Meble powinny być na nóżkach o wysokości co najmniej 3 cm.
Od jednego z producentów wiem, że w jednym domu na ogrzewanej foliami podłodze było posłanie dla psa. Po sezonie grzewczym okazało się, że podłoga pod nim miała inny kolor niż na reszcie podłogi.
# Gdzie, na jakich powierzchniach można instalować folie grzewcze?
Folia grzewcza na podczerwień może być instalowana na wylewce betonowej pod panelami, na suficie pod płytami gipsowo-kartonowymi, na ścianach. Idealnie nadaje się pod lustra, jako zabezpieczenie przez zaparowaniem. Co ciekawe, folie grzewcze można też układać na płytach OSB, np. na stropie drewnianym, pod wylewką, pod płytkami ceramicznymi itp. Oczywiście każdy producent ma szczegółowe instrukcje, jak instalować takie folie na konkretnych podłożach, żeby były bezpieczne i działały wydajnie.
# Czy folia grzewcza wymaga serwisu, przeglądu, konserwacji?
Poprawnie zainstalowane i eksploatowane folie grzewcze nie wymagają żadnych przeglądów ani konserwacji.
# Jak dobrać moc folii grzewczych?
Moc folii należy dobrać odpowiednio do zapotrzebowania domu na ciepło. Takie informacje znajdują się w charakterystyce energetycznej budynku. Ale ja z doświadczenia jako użytkownik podłogówki, zalecam, żeby pokryć foliami grzewczymi całą dostępną powierzchnie podłogi, jeśli folia będzie pod panelami. Moc całej instalacji będzie prawdopodobnie nieco większa niż wyliczona, ale dzięki temu unikniemy sytuacji, gdzie część podłogi jest ciepła a część zimna. Sama instalacja będzie pracowała krócej i koszty jej eksploatacji będą niskie.
# Czy folia grzewcza jest odporna na wodę, na zalanie?
Wysokiej jakości folie grzewcze są certyfikowane i bezpieczne w eksploatacji. Posiadają stopień ochrony IPX7. Podczas testów są zanurzane w wodzie i muszą tak pracować przez co najmniej 30 minut.
[Stopień ochrony IPX7 : Pozwala na zanurzenie w wodzie do 30 minut na głębokość do 1 metra. Pierwsza klasa wodoszczelności „podwodnej”. Przedmioty tej klasy nadają się do użytku w czasie pływania w wodzie, gdzie duże głębokości nie występują.]
# Jak przygotować podłoże pod instalację folii grzewczej?
Podłoże powinno być suche i równe. Na podłodze, na warstwie betonu należy zainstalować izolację termiczną a na niej folię grzewczą. Na folii można układać np. panele podłogowe. Podłoga zaraz po instalacji folii i paneli może być eksploatowana. Nie trzeba jej wygrzewać.
# Jakie są dostępne moce folii grzewczych?
Folia grzewcza dostępna jest w kilku standardowych zakresach mocy:
- 60 W/m2
- 80 W/m2
- 140 W/m2
- 220 W/m2
- 400 W/m2
Jeśli mamy jakieś indywidualne potrzeby to każdy szanujący się producent może wyprodukować folię grzewczą o dowolnej mocy, dopasowanej do naszych potrzeb.
# Jakie są szerokości pasków folii?
Standardowe szerokości folii grzewczych to 25 cm, 50 cm i 100 cm.
Jeśli inwestor ma specjalne wymagania to folie grzewcze można wyprodukować w dowolnej szerokości, od 10 cm do 120 cm.
# Jak mocno nagrzewa się folia grzewcza?
Maksymalna temperatura folii zależy od jej mocy. I tak:
- folia grzewcza o mocy 60 W/m2 osiągnie maksymalnie 280C
- folia grzewcza o mocy 80 W/m2 osiągnie maksymalnie 320C
- folia grzewcza o mocy 140 W/m2 osiągnie maksymalnie 400C
- folia grzewcza o mocy 220 W/m2 osiągnie maksymalnie 500C
- folia grzewcza o mocy 400 W/m2 osiągnie maksymalnie 800C
Ponieważ temperatura podłogi nie powinna przekraczać 30 stopni Celsjusza, to pod panelami nie powinniśmy instalować folii o mocy większej niż 140 W/m2.
Folia o mocach 60, 80, 140 W/m2 – instalacja w systemie podłogowym
Folia o mocach 140, 220 W/m2 – instalacja w systemie ściennym i sufitowym
# Czy paski folii grzewczej mogą na siebie nachodzić, krzyżować się?
Nie, paski folii muszą być ułożone obok siebie i nie mogą się krzyżować. Takie ułożenie zakłóciłoby pracę instalacji.
# Co ile cm można docinać folię grzewczą?
Standardowo folię można docinać co 12,5 cm lub co 25 cm. Folię można docinać tylko w miejscach do tego wskazanych.
# Czy można łączyć folie o różnej szerokości?
Tak, można łączyć odcinki folii o różnej szerokości, pod warunkiem, że mają taką samą moc.
# Czy można łączyć folie o różnych mocach?
Nie, zabronione jest łączenie kawałków folii o różnych mocach.
# Czy folia grzewcza może być jedynym źródłem ogrzewania w domu?
Tak, folie grzewcze o odpowiednio dobranej mocy grzewczej mogą być jedynym, samodzielnym systemem grzewczym w domu/mieszkaniu.
# Czy ma znaczenie, którą stroną kładziemy folię grzewczą w stronę podłogi?
Tak, ponieważ górna warstwa folii ma większą wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne. Folia powinna być układana tak, żeby widoczne paski miedziane były zwrócone w górę, co ułatwia instalację konektorów instalacyjnych.
# Czy folie grzewcze możemy instalować na podłodze z wodnym ogrzewaniem podłogowym?
Nie, folii grzewczych nie można instalować na wodnym ogrzewaniu podłogowym jako, np. uzupełniający system grzewczy. Folia ogranicza przepływ ciepła z wodnej podłogówki i obydwa systemy grzewcze wzajemnie się wykluczają.
# Co począć, kiedy uszkodzimy folię grzewczą, np. wkręcimy w nią śrubę?
Taka sytuacja może się zdarzyć, kiedy montujemy folię na ścianach lub w suficie. Kiedy uszkodzimy folię np. wkręcając w nią śrubę, to powinno zadziałać zabezpieczenie różnicowoprądowe i zasilanie folii powinno zostać odcięte. Kiedy wykręcimy śrubę z folii układ będzie działał poprawnie, z wyjątkiem paska grzewczego, który uszkodziliśmy. Pod wpływem temperatury otwór po śrubie może się zasklepić i folia będzie działała nadal. Niemniej jednak, jeśli tylko jest taka możliwość to ten uszkodzony fragment folii należy wymienić na nowy, sprawny w 100%, ponieważ w skrajnym przypadku może dojść do iskrzenia i pożaru.
# Jakie są koszty ogrzewania domu folią na podczerwień?
Koszty ogrzewania zależą od zapotrzebowania domu na ciepło, jego powierzchni i temperatur jakie chcemy mieć w domu, sposobu rozliczania się z dostawcą energii, trybu życia mieszkańców i ustawienia sterowników ogrzewania oraz rodzaju wentylacji w domu. Niemniej jednak w Internecie można znaleźć rzeczywiste dane użytkowników tych systemów grzewczych i koszty są porównywalne z ogrzewaniem pompą ciepła lub kotłem na węgiel. Ja nie mam jeszcze zainstalowanej w domu folii grzewczej więc nie mogę podać moich kosztów pracy folii grzewczej.
# Czego nie musimy mieć w domu, kiedy zdecydujemy się na ogrzewanie folią grzewczą na podczerwień?
Przy ogrzewaniu elektrycznym nie musimy mieć instalacji C.O. zbudowanej z rurek z wodą, kotła, kotłowni, magazynu na opał. Dodatkowo, jeśli zdecydujemy się na wentylację mechaniczną, która obecnie stała się już standardem w nowych domach, to nie potrzebujemy budować kominów. To wszystko daje nam oszczędności w kosztach budowy domu.
# Jak obniżyć koszty ogrzewania foliami grzewczymi do minimum?
- Dostosować temperatury w domu do cyklu życia domowników. Kiedy nie ma nas w domu, obniżmy temperaturę w domu o 1-2 stopnie Celsjusza. Podobnie można zrobić w nocy, kiedy śpimy. Sterownik ustawmy tak, żeby w domu robiło się ciepło kiedy wracamy z pracy/szkoły i kiedy rano wstajemy do pracy.
- Obniżyć temperaturę w pomieszczeniach, w których nie przebywamy. Np. w sypialni zazwyczaj tylko śpimy więc w ciągu dnia może w niej być np. 19 stopni. Wieczorem podnieśmy temperaturę do 22 stopni Celsjusza, kiedy kładziemy się spać. Nocą znów może być chłodniej. Przed wstaniem znów powinniśmy zwiększyć temperaturę w sypialni, żeby w ciepełku wstawać do pracy. Dzięki takim zabiegom ogrzewanie włączy się kilka razy na dobę a energia elektryczna przez nie pobrana będzie niewielka.
- Zmienić sposób rozliczania się z dostawcą energii na dwutaryfowy i trochę mocniej nagrzewać dom w godzinach, kiedy za prąd płacimy mniej a rzadziej uruchamiać ogrzewanie w godzinach droższej energii elektrycznej.
- Poprawić izolacje cieplną budynku, uszczelnić okna, zlikwidować miejsca ucieczki ciepła z domu.
- Zainstalować instalację fotowoltaiczną, która wyprodukuje energię elektryczną, jaka jest potrzebna do ogrzewania naszego domu.
- Obniżyć temperaturę w domu o 1-2 stopnie Celsjusza. Zamiast 24 stopni wystarczą 22 stopnie w salonie. A każdy 1 stopień mniej to 5 % oszczędności w kosztach grzania. O tym jakie temperatury powinny być w domu pisałem już na blogu, we wpisie: Nie za ciepło, nie za zimno lecz w sam raz, czyli o tym, ile stopni powinno być w sypialni a ile w łazience ?
# Czy ja używam folii grzewczej na podczerwień?
Ja osobiście jeszcze nie używam folii na podczerwień więc nie mogę przedstawić swoich wniosków i spostrzeżeń. Pokój, w którym chciałbym taką folię zainstalować czeka jeszcze na remont. Kiedy będę już użytkownikiem tego systemu ogrzewania wtedy na pewno opiszę na blogu montaż i eksploatację tego systemu grzewczego.
# Gdzie można kupić folię na podczerwień?
Gotowe zestawy do samodzielnego montażu można kupić w sklepach internetowych. Ich ceny różnią się w zależności od powierzchni folii, jej mocy oraz zastosowanego sterownika. Pamiętajcie tylko, żeby kupować produkty wysokiej jakości, certyfikowane i sprawdzone. Ja ciekawe oferty znalazłem na stronach firmy Termofol oraz HeatDecor.